Polski pracodawca, którego pracownicy uczestniczą w programie motywacyjnym organizowanym przez zagraniczny podmiot, nie pełni obowiązków płatnika w związku z osiąganymi przez tych pracowników przychodów z tytułu uczestnictwa we wspomnianym programie.
Do takiego wniosku doszedł Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 10 listopada 2016 r. (sygn. 2461-IBPB-2-2.4511.810.2016.1.HS).
Zapoznajmy się z jej uzasadnieniem:
” (…) Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) – płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Z uwagi na powyższą definicję na płatniku ciążą trzy podstawowe obowiązki podatkowe, tj.:
- obliczenie,
- pobranie,
- wpłacenie
–podatku, zaliczki lub raty.
Przechodząc na grunt przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazać należy, że w myśl przepisu art. 31 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.
Stosownie do art. 38 ust. 1 ww. ustawy – płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a.
Zgodnie z art. 39 ust. 1 ww. ustawy – w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, w przypadku gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku, są obowiązani przesłać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru, z zastrzeżeniem ust. 5. Informację, o której mowa w zdaniu pierwszym, sporządza się również w przypadku dokonywania wypłaty świadczeń określonych w art. 21 ust. 1 pkt 46 i 74. W informacji tej wykazuje się również dochody zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych.
W świetle art. 41 ust. 1 ustawy – osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.
Płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) – na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jednakże w przypadku gdy podatek został pobrany zgodnie z art. 30a ust. 2a, płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przekazują kwotę tego podatku na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania (art. 42 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Na podstawie treści powyższych przepisów należy stwierdzić, że warunkiem istnienia obowiązków płatnika dla określonego podmiotu jest fakt dokonywania świadczeń przez ten podmiot na rzecz osób będących pracownikami tego podmiotu, na rzecz osób związanych z podmiotem umową cywilnoprawną czy też powołanych i należących do składu zarządu tego podmiotu.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że w ramach Programu wdrażanego przez francuską Spółkę Y. pracownicy Grupy oraz niektórych jej podmiotów zależnych, z siedzibą w innych niż Francja państwach (w tym pracownicy Wnioskodawcy), będą mieć prawo zakupu akcji Spółki Y. po preferencyjnych cenach oraz następnie do uzyskania akcji bezpłatnych. Akcje będą emitowane w ramach podwyższenia kapitału zakładowego i obejmowane za pośrednictwem francuskiego funduszu pracowniczego FCPE, który dokona subskrypcji Akcji z wykorzystaniem dobrowolnych wkładów pracowników. Pracownicy otrzymają jednostki uczestnictwa w FCPE, które będą potwierdzać i odzwierciedlać ilość należących do nich Akcji lub części ułamkowych Akcji nabytych i przechowywanych w FCPE. Z przyczyn technicznych subskrypcja zostanie przeprowadzona przez tymczasowy fundusz FCPE, a następnie, już po podwyższeniu kapitału Y., jednostki funduszu tymczasowego zostaną automatycznie konwertowane na jednostki w istniejącym funduszu FCPE mającym ten sam charakter, co fundusz tymczasowy. Fundusz FCPE wyda pracownikom Wnioskodawcy jednostki uczestnictwa, których wartość będzie ulegała zmianom odpowiadającym zmianom kursu akcji Spółki Y.
Wnioskodawca wskazał, że Akcje nabywane w ramach Programu będą nabywane z uwzględnieniem 20% dyskonta w stosunku do aktualnej wartości rynkowej ustalanej w oparciu o tzw. kurs referencyjny Akcji i będą podlegały pięcioletniej blokadzie, w trakcie którego pracownik Wnioskodawcy nie może rozporządzać ani Akcjami, które są przechowywane przez FCPE ani jednostkami uczestnictwa w tym Funduszu, chyba że zajdą szczególne okoliczności przewidziane w zasadach Programu. Dywidenda przypadająca na Akcje przechowywane w FCPE wypłacana będzie do Funduszu, który za jej wartość będzie automatycznie dokonywał zakupu kolejnych Akcji, co będzie powodowało zwiększenie portfela akcyjnego danego pracownika (i będzie odzwierciedlone poprzez zwiększenie wartości jednostek uczestnictwa w Funduszu). Po upływie Okresu Blokady pracownik Wnioskodawcy będzie mógł nadal utrzymywać Akcje za pośrednictwem Funduszu lub dokonać umorzenia jednostek w FCPE. W wyniku umorzenia jednostek w FCPE pracownik Wnioskodawcy będzie mógł otrzymać gotówkę w wysokości odpowiadającej wartości rynkowej Akcji z dnia umorzenia (scenariusz podstawowy) lub fizycznie Akcje, które następnie będzie mógł posiadać bezpośrednio lub sprzedać (scenariusz alternatywny).
Pracownicy uczestniczący w Programie będą uprawnieni, pod pewnymi warunkami, do otrzymania dodatkowych Akcji bezpłatnych, których liczba Akcji Bezpłatnych będzie ustalana w oparciu o specjalną formułę przeliczenia proporcjonalnego i będzie uzależniona od wysokości pierwotnego wkładu danego Pracownika przekazanego w 2016 r. na nabycie Akcji za pośrednictwem FCPE. Akcje Bezpłatne zostaną wydane funduszowi FCPE i nie będą podlegać dalszej blokadzie – pracownik, który je otrzyma po upływie zasadniczego Okresu Blokady będzie mógł niezwłocznie dokonać umorzenia jednostek i zbycia Akcji Bezpłatnych (w scenariuszu podstawowym) lub zadecydować o utrzymaniu inwestycji, poprzez posiadanie jednostek w funduszu FCPE (lub bezpośrednio w scenariuszu alternatywnym). Końcowo Wnioskodawca wskazał, że przedmiotem wniosku jest wyłącznie scenariusz podstawowy.
Z powyższych informacji wynika zatem, że uprawnieni pracownicy Wnioskodawcy mogą uczestniczyć w Programie organizowanym przez francuską Spółkę Y., która będzie podmiotem wdrażającym Program. Przy czym z wniosku nie wynika, aby dochody uzyskiwane przez pracowników Wnioskodawcy w związku z ich uczestnictwem w Programie organizowanym przez francuską Spółkę Y. wynikały z tytułu łączącego ich z Wnioskodawcą stosunku pracy. Przychód osób, które nabędą akcje od podmiotu trzeciego nie może stanowić podstawy uznania tego świadczenia jako pochodzącego ze stosunku pracy. To nie Wnioskodawca jest organizatorem Programu, lecz Spółka Y. z siedzibą we Francji, czyli podmiot, z którym nie wiąże pracowników stosunek pracy.
Mając na uwadze przywołane przepisy prawa i przedstawione we wniosku zdarzenie należy stwierdzić, że w związku z uczestnictwem pracowników Wnioskodawcy w Programie organizowanym przez francuską Spółkę Y. na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika, gdyż jak już powyżej wyjaśniono warunkiem istnienia obowiązków płatnika dla określonego podmiotu jest fakt dokonywania świadczeń przez ten podmiot na rzecz osób będących pracownikami tego podmiotu, co w omawianej sprawie miejsca nie będzie miało, bowiem „świadczeniodawcą” jest francuska Spółka Y.
W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w opisanym zdarzeniu przyszłym nie będą ciążyły na nim obowiązki płatnika w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – uznać należało za prawidłowe. (…)”.
